Hyppää sisältöön

Sámi oahpahusguovddáš almmustuhttá skuvlenmateriála immateriála rivttiin

opetus- ja kulttuuriministeriö
Julkaisuajankohta 24.3.2023 12.04
Ođas

Sámi oahpahusguovddáš (SOG) almmustuhttá skuvlenmateriála immateriála rivttiin (IP-rievttit), mat laktásit sámi kulturárbái. Dát leat omd. dahkkiriekti ja gálvomearkkat.

Skuvlenmateriála almmustuhttojuvvo nohkavaš giđa áigge digitálalažžan Sámi oahpahusguovddáža fierbmesiidduin ja preanttusin guđa gillii: nuortalašgillii, anárašgillii, davvisámegillii, ruoŧagillii, eŋgelasgillii ja suomagillii.

Skuvlenmateriála doarju IP-áššedovdiid dego sámi dáiddáriid, earenoamážit nuorra dahkkiid, sihke visot árbevirolaš ealáhusain beroštuvvan olbmuid skuvlema. 

- IP-rivttiid vuhtii váldin ja daid diđošteapmi sámi kultuvrra oasil lea dán rádjái smáittášit váldojuvvon vuhtii álbmotlaš go riikkaidgaskasaš dásisge. Skuvlenmateriála, mii dál almmustuhttojuvvo, lea stuora čellestat ovddos diđolašvuođa juohkimis, muitala dáiddaindustriijasuorggi lektor ja nákkosdutki Pasi Jaakonaho Sámi oahpahusguovddážis.  

- Skuvlenmateriála ovddida mearkkašahtti vuogi mielde earenoamážit rájiid rasttildeaddji ságastallama sámi rivttiid ovddideami várás. Materiála almmustuhttin sápmelaččaid alla dási čoahkkimis Sámi Summit-dáhpáhusas Brysselis buktá allaárvosaččat fuomášumi dán áššái, dadjá ráđđehusráđđi Anna Vuopala oahpahus- ja kulturministeriijas. 

Davviguovllu eamiálbmogiid immateriála rivttiid (IP) IBA-prošeakta ollahuhttojuvvui jagi 2022 áigge. Skuvlenmateriála ráhkade immateriála rivttiid áššedovdi, riektediehtagiid doavttir (RDV), stáhtadiehtagiid doavttir (SDD) Tuomas Mattila sihke Sámi oahpahusguovddáža lektor, nákkosdutki Pasi Jaakonaho.

Prošeavtta ollahuhttin doaimmai Sámi oahpahusguovddáš (SOG) ja ruhtadeaddji ovddasvástideaddji ministeriijan oahpahus- ja kulturministeriija (OKM). Prošeavtta stivrenjoavkkus lei dasa lassin ovddastus Suoma sámedikkis ja Sámi duodji rs:s. 

Skuvlenmateriála šaddá oažžunsadjái guđa sierra gillii. Oassi giellaveršuvnnain gárvána giđa 2023 áigge. 

Lassidieđut: 

  • dáiddaindustriijasuorggi lektor ja nákkosdutki Pasi Jaakonaho, Sámi oahpahusguovddáš (SOG), [email protected] 
  • ráđđehusráđđi Anna Vuopala, oahpahus- ja kulturministeriija [email protected] 

 

Sääʹmvuuʹd škooultemkõõskõs õlmstâtt škooultõsmateriaal aaunâsteʹmes vuõiggâdvuõđin

Sääʹmvuuʹd škooultemkõõskõs (SOGSAKK) õlmstâtt škooultõsmateriaalid sääʹm kulttuurärbba õhttneei aaunâsteʹmes vuõiggâdvuõđin (IP-vuõiggâdvuõđ). Täk liâ ouddm. raajjivuõiggâdvuõtt da täʹvvermiârk.

Škooultõsmateriaal õlmstââʹttet jooʹtti ǩiiđ poodd digitaalʼlaž Sääʹmvuuʹd škooultemkõõskõõzz neʹttseeidain da tiõddumnalla kuuđin ǩiõlin: nuõrttsääʹmǩiõʹlle, aanarsääʹmǩiõʹlle, tâʹvvsääʹmǩiõʹlle, ruõccǩiõʹlle, eŋgglõsǩiõʹlle da lääʹddǩiõlle. 

Škooultõsmateriaal tuärjjad nuʹt IP-äʹšštobddji ǥu sääʹmčeäppniiʹǩǩi, ouddâl puki nuõri raajjʼji, di puki äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvueʹjjin älšsmam oummui škooultõõzz.

- IP-vuõiggâdvuõđi lokku välddmõš da tõi teâđstummuš sääʹmkulttuur beäʹlnn lij puättam tän räjja occnjeʹld lokku valddumnalla nuʹt meersânji ǥu še meeraikõskksânji. Ååʹn õlmstâʹttemnalla åårrai škooultõsmateriaal lij jõnn lauʹǩǩeem ooudårra tieʹttemvuõđ juâkkmõõžžâst, särnn čeäppõsfabrikksueʹrj lehtor da näggtõstuʹtǩǩeei Pasi Jaakonaho Sääʹmvuuʹd škooultõskõõskõõzzâst. 

– Škooultõsmateriaal veekk ooudâs miârkteei naaʹlin jeäʹrben raajid râstldeei vuârrsaakkeem saaʹmi vuõiggâdvuõđi ouddnummšen. Materiaal õlmstâttmõš sääʹm jõnnsåbbrest Sámi Summitist Brysslest põhtt fijnnsânji kaiʹbbjum vuâmmšõõzz tän äšša, tuâtt halltõsduumšeǩ Anna Vuopala mättʼtõs- da kulttuurministeriast. 

Tâʹvv-vuuʹd alggmeerai kulttuur kuõskki aaunâsteʹmes vuõiggâdvuõđ (IP) IBA-haʹŋǩǩõs čõõđteš eeʹjj 2022 poodd. Škooultõsmateriaal raʹjje aaunâsteʹmes vuõiggâdvuõđi äʹšštobddi, OTT, VTM Tuomas Mattila di sääʹmvuuʹd škooultõskõõskõõzz lehtor, näggtõsǩeʹrjjtuʹtǩǩeei Pasi Jaakonaho.
Haʹŋǩǩõõzz raajjʼjen leäi Sääʹmvuuʹd škooultemkõõskõs (SAKK) da teäggteei vasttõsministeria mättʼtõs- da kulttuurministeria (OKM). Haʹŋǩǩõõzz vuäʹpstemjooukâst leäi lââʹssen eeʹttkâsttmõš Lääʹdd Sääʹmteeʹǧǧest da Sámi duodji rõ:st. 

Škooultõsmateriaal puätt vuäǯǯamnalla kuuđin jeeʹres ǩiõlin. Pieʹǩǩ ǩiõllversiost valmštââvv ǩiiđ 2023 poodd.

Lââʹssteâđ: 

  • čeäppõsfabrikksueʹrj lehtor da näggtõstuʹtǩǩeei Pasi Jaakonaho, Sääʹmvuuʹd Škooultemkõõskõs (SAKK), [email protected] 
  • halltõsduumšeǩ Anna Vuopala, mättʼtõs- da kulttuurministeria, [email protected] 

 

Säämi máttááttâskuávdáš almostit škovlimmateriaal immateriaallijn vuoigâdvuođâin

Säämi máttááttâskuávdáš (SMK) almostit škovlimmateriaal sämmilii kulttuuráárbán lohtâseijee immateriaallijn vuoigâdvuođâin (IP-vuoigâdvuođah). Taah láá om. rähteevuoigâdvuotâ já täävvirmeerhah. 

Škovlimmateriaal almostittoo taan kiiđâ ääigi digitaallâžžân Säämi máttááttâskuávdáá nettisiijđoin já teddilum häämist kuuđâ kielân: nuorttâlâškielân, anarâškielân, tavesämikielân, ruotâkielân, eŋgâlâskielân já suomâkielân. 

Škovlimmateriaal tuárju nuuvt IP-äššitobdei ko sämitaaiđârij-uv, eromâšávt nuorâ rähtei, škovlim já meid puoh tagarij ulmui škovlim, kiäid ärbivuáváliih iäláttâsah kiäsutteh.

- IP-vuoigâdvuođâi huámmášumán väldim já tai tiäđuštem sämikulttuur uásild lii taan räi lamaš viehâ uccáá huámmášum nuuvt aalmuglávt ko aalmugijkoskâsávt-uv. Tääl almostittemnáál škovlimmateriaal lii stuorrâ lävkki ovdâskulij tiäđulâšvuođâ jyehimist, muštâl taaiđâráhtulâšvuotâsyergi lehtor já nágustotkee Pasi Jaakonaho Säämi máttááttâskuávdáást. 

- Škovlimmateriaal oovded merhâšitteht eromâšávt raajijd rastaldittee vuárusavâstâllâm sämmilij vuoigâdvuođâi oovdedmân. Materiaal almostittem sämmilij njunoščuákkimist Sámi Summitist Brysselist puáhtá šievnáál ennuv käibidum huámmášume taan áášán, paahud haldâttâsneuvos Anna Vuopala máttááttâs- já kulttuurministeriöst. 

Tavekuávlu algâaalmugij kulttuurân kyeskee immateriaalliih vuoigâdvuođah (IP) IBA-haahâ olášuttui ive 2022 ääigi. Immateriaallij vuoigâdvuođâi äššitobdee, OTT, VTM Tuomas Mattila sehe Säämi máttááttâskuávdáá lehtor, nágustotkee Pasi Jaakonaho rahtijn škovlimmateriaal.
Haavâ olášutten tuáimá Säämi máttááttâskuávdáš (SMK) já ruttâdeijee ovdâsvástádâsministeriön máttááttâs- já kulttuurministeriö (MMK). Haavâ stivrimjuávhust láá lasseen ovdâsteijeeh Suomâ Sämitiggeest já Sámi duodji rs:st.  

Škovlimmateriaal puátá finnimnáál kuuđâ sierâ kielân. Uási kielâversioin valmâštuveh kiiđâ 2023 ääigi.

Lasetiäđuh: 

  • taaiđâráhtulâšvuotâsyergi lehtor já nágustotkee Pasi Jaakonaho, Säämi máttááttâskuávdáš (SMK), [email protected] 
  • haldâttâsneuvos Anna Vuopala, máttááttâs- já kulttuurministeriö, [email protected]