Hyppää sisältöön

Oahpahus- ja kulturministeriija & Oahpahusráđđehus
Sámi álbmotbeaivi ávvuduvvo 6.2. – sáhtát oassálastit iešguđet vugiin

opetus- ja kulttuuriministeriö
Julkaisuajankohta 1.2.2019 11.51
Dieđáhus
Kuva: Saamelaiskäräjät

Sámi álbmotbeaivi lea heivvolaš beaivi oahpásnuvvat buorebut Eurohpá uniovnna áidna eamiálbmogii ja dan kultuvrii. Oktavuohta.com -siidduin gávdno valjis materiála oahpahussii. Álbmotbeaivve sáhttá čuovvut Sámi oahpahusguovddáža live-oahppodiimmu. Sápmelašvuhtii sáhttá vuojulduvvat maiddái nuvttá hárjehusgihppagiin dahje skuvlagalledemiiguin.

POHJOISSAAME

Sápmelašvuhtii sáhttá oahpásnuvvat ovdamearkka dihte filmma, musihka dahje iešguđegelágan sápmelašvuođa gieđahalli temáid, degomat sámegielaid, sámi gárvvuid, sámi ealáhusaid dahje álbmogii laktáseaddji dovddaldagaid bokte. Oahpahusgeavahussii gávdnojit valjis materiála ja gárvves hárjehusat www.oktavuohta.com-siidduin. Daid lea buvttadan Sámediggi ja ruhtadan Oahpahusráđđehus.

Álbmotbeaivve fállojuvvo sápmelašvuođa live-oahppodiibmu

Sámi oahpahusguovddáš Anáris sádde njuolggosáttan 6.2 dii 12.00–12.45 oahppodiimmu, mii gieđahallá sámi kultuvrra. Sátta lea dárkkuhuvvon buohkaide, muhto erenomážit 5.-9. luohkálaččaide čujuhuvvon oahppodiibmu sámi kultuvrras ja sápmelašvuođas. Liveosiid lassin čájehuvvojit oanehisvideot ja -filmmat ja gullat musihka. Sáddaga sáhttá čuovvut čujuhusas sogku.fi/live/.

Sámenuorat galledit badjeskuvllaid

Giđa áigge sápmelaš kultuvrii sáhttá vuojulduvvat nu ahte diŋgo skuvlagalledeaddji muitalit fáttá birra. Sámedikki Nuoraidráđi ja Nuoraid Akademiija (Nuorten Akatemia) Dihtosis-fidnu 12 skuvlagalledeaddji galledit skuvllain muitaleame sámi fáttáid birra nuvttá guovvamánu álggus miessemánu lohppii. Skuvlagalledeami sáhttá diŋgot badjeskuvllaide oaivegávpotguvlui, Turkui, Tamperei, Jyväskyläi, Oului, Roavvenjárgii ja maid Soađegillái ja dan lagaš guovlluide. Galledeamit leat leamašan bivnnuhat, nu ahte giđa galledeamit leat buohkat juo measta várrejuvvon.

Eará guovlluid oahppolágádusat ja eará luohkkádásit sáhttet diŋgot alcceseaset nuvttá hárjehusgihppaga. Gihpa sisttisdoallá oanehis info sápmelašvuođas ja lassin 18 doaimmalaš hárjehusa, maid mielde fáddái sáhttá vuojulduvvat eanet. Skuvlagalledeami dahje hárjehusgihppaga sáhttá diŋgot čujuhusas www.nuortenakatemia.fi. Hárjehusgihppaga sáhttá maid luđet ja printet.

Sápmelaččat leat EU-guovllu áidna eamiálbmot

Sámi álbmotbeaivi ávvuduvvo jahkásaččat 6. guovvamánu. Dat lea ain viehka nuorra ávvobeaivi, daningo suopmelaš kaleandarii beaivi merkejuvvui jagi 2004. Álbmotbeaivvis dahkkui mearrádus liikká juo jagi 1992 ja ávvobeaivvi ruohttasat ain čuođi jagi geahčái, jahkái 1917. Dán jagi ávvuduvvo maiddái ON:id riikkaidgaskasaš eamiálbmotgielaid jahki 2019.

Oahpahus- ja kulturministeriija ja Oahpahusráđđehus dorjot ja ruhtadit iešguđetládje sápmelaš kultur- ja searvedoaimma, árrabajásgeassima ja sámegielaid ja sámegielat oahpahusa.

Ođđa árrabajásgeassinláhka dorvvasta ain vuoigatvuođa sámegielat árrabajásgeassimii. Ministeriija lea dorjon sámegielat árrabajásgeassima oahpaheddjiid skuvlema lasiheami. Dán doaimma dievasmahttet sámi giellabeasit, main lea dehálaš bargu sámegielaid ealáskahttimis. Ministeriija ruhtada maid sámegielaid gáiddusoahpahusa pilohttafidnu 2018–2020, ja dát ovddida hui olu sámegielaid oahpahusa oažžuma sámiid ruovttuguovllu olggobealde. Dán lassin ministeriija lea dorjon sámedikki sámegielat mánáidmateriála ráhkadeamis. Fidnu buvttaduvvo digi- ja speallanmateriála vuollel skuvlaahkásaš mánáide golmma sámegillii.

Oahpahusministtar Sanni Grahn-Laasosa ja Oahpahusráđđehusa hoavdda Olli-Pekka Heinosa videodearvvahusat almmustahttojit oktavuohta.com-siidduin sámi álbmotbeaivve 6.2.

Lassedieđut

  • Oahpahusráđđehus: Oahpahusráđđeaddi, ovttadaga hoavda Leena Nissilä, [email protected], tel. 029 533 1035
  •  Oahpahus- ja kulturministeriija: Oahpahusráđđeaddi Anne Onnela, [email protected], tel. 029 533 0010
  • Oktavuohta.com: Skuvlenčálli Ulla Aikio-Puoskari, [email protected], tel. 010 839 3112
  • Sápmelašvuođa live-oahppodiibmu: Rektor Eeva-Liisa Rasmus-Moilanen, [email protected], tel. 050 571 9562  
  • Dihtosis-fidnu (skuvlagalledeamit ja hárjehusgihpa): Prošeaktabargi Minna Lehtola, [email protected], tel. 010 839 3132

KOLTANSAAME

Sääʹm meersažpeeiʹv vieʹttjet 6.2. – vuässõõttâd vuäitt määŋgnalla

Säʹmmlai meersažpeiʹvv lij pueʹrr peiʹvv tobdstõõttâd pueʹrben Euroopp unioon oʹdinakai alggmeeru da tõn kulttuuʹre. Oktavuohta.com-seeidain käunnʼje mättʼtõʹsse jiânnai materiaal. Meersažpeeiʹv vuäitt čuâvvad Sääʹmvuuʹd škooultõskõõskõõzz live-mättʼtõsčiâss. Säʹmmlažvuõʹtte vuäitt tobdstõõttâd notta še harjtõskoortivuiʹm leʹbe škooul kõʹllʼjummši vieʹǩǩeld.

Säʹmmlažvuõʹtte vuäitt tobdstõõttâd õuddmiârkkân fiiʹlm, musiikk leʹbe jeeʹresnallšem säʹmmlažvuõđ ǩiõttʼtõõlli teeʹmi pääiʹǩ, håʹt mâka sääʹmǩiõli, sääʹmpihttsi, säʹmmlai jieʹllemvuõʹjji leʹbe meeru õhttneei tobddõõzzi pääiʹǩ. Mättʼtummša käunnʼje jiânnai materiaal da vaalmâš harjtõõzz Sääʹmteeʹǧǧ puuʹtʼtem da  Mättʼtõshalltõõzz teäʹǧǧeem www.oktavuohta.com-seeidain. ´Oktavuohta´ lij tâʹvvsäämas da miârkkšââvv õhttvuõđ.

Meersažpeeiʹv taʹrjjeemnalla säʹmmlažvuõđ live-mättʼtõsčiâss

Sääʹmvuuʹd škooultõskõõskõs Aanrest striiʹmai 6.2. čiâss 12.00–12.45 sääʹmkulttuur mättʼtõsčiâss. Striiʹmjum mättʼtõsčiâss lij jurddum pukid, leša jeärben 5.-9. klaasslaid pijjum teâttkäivv sääʹmkulttuur da säʹmmlažvuõđ pirr. Live-kooskai lââʹssen čuäʹjtet vuäʹnkõsvideoid da -fiiʹlmid da kollai di kuâsttai še musikk. Vuõlttõõzz vuäitt čuâvvad addrõõzzâst sogku.fi/live/.

Sääʹmnuõr kõʹllʼje pâʹjjškooulid

Pueʹtti ǩiiđ äiʹǧǧen sääʹmkulttuuʹre vuäitt tobdstõõttâd nuʹt, štõ tiʹllai škooulkõʹllʼjeei mušttled saaʹmi pirr.  Sääʹmteeʹǧǧ Nuõrisuåvtõõzz da Nuõri Akatemia (Nuorten Akatemia) Dihtosis-haʹŋǩǩõõzz 12 škooulkõʹllʼjeei kõʹllʼje škooulin mušttleʹmmen saaʹmi teeʹmi pirr notta täʹlvvmannu aalǥâst vueʹssmannu loopp räjja. Škooulkõʹllʼjummuž vuäitt tiʹllʼjed pâʹjjškooulid vueiʹvvgåårad-voudda. Lââʹssen; Turku, Tampere, Jyväskylä, Oulu, Ruäʹvnjaarǥ di Suäʹđjel da tõn âʹlddvuuʹdid. Kõʹllʼjeeʹji tättmõš lij leämmaž samai haaʹluum, di nääiʹt ǩiiđ kõʹllʼjummuš lie juʹn miâlggâd puk loʹppe vaʹrrjum.

Jeeʹres päiʹǩǩ-kooʹddin åårrai škooul da jeeʹres klasstääʹzz ǥu pâʹjjškooul vuäiʹtte tiʹllʼjed määusteʹmes harjtõskorttpaakk. Pakk âânn seʹst vuäʹnkõs info säʹmmlažvuõđâst da lââʹssen 18 tuåimlaž harjtõõzz, kooi mieʹldd vuäitt teemaaʹje jeänab tobdstõõttâd. Škooulkõʹllʼjummuž leʹbe harjtõskorttpaakk vuäitt tiʹllʼjed addrõõzzâst www.nuortenakatemia.fi. Harjtõskorttpaakk vuäitt še laaddâd da priʹnttjed.

Säʹmmla lie EU-vuuʹd oʹdinakai alggmeer

Säʹmmlai meersažpeeiʹv vieʹttjet juõʹǩǩ eeʹjj täʹlvvmannu 6. peeiʹv. Tõt lij ååʹn võl miâlggâd nuõrr juhllpeiʹvv, ǥu Lääʹdd kaʹlndaaʹre peiʹvv lij pijjum eeʹjjest 2004. Meersažpeeiʹvest lij kuuitâǥ mieʹrruum juʹn eeʹjjest 1992 da juhllpeeiʹv maddi mâʹnne pâʹjjel čueʹđ eeʹjj tuâkka, ekka 1917. Tän eeʹjj vieʹttjet še ÕM meeraikõskksaž alggmeerai ǩiõli eeʹjj 2019.

Mättʼtõs- ja kulttuurministeria da Mättʼtõshalltõs tuärjjee da teäggte määŋg jeeʹresnalla sääʹm kulttuur- da seäʹbrrtuåim, õuddpeâmm, nuõrituåim di sääʹmǩiõlid da sääʹmǩiõllsaž mättʼtõõzz.

Ođđ õuddpeâmmlääʹǩǩ staanad õõudâs vuõiggâdvuõđ sääʹmǩiõllsaž õuddpiõmmu. Ministeria lij tuärjjääm sääʹmǩiõllsai õuddpeâmm uʹčteeʹli škooultõõzz lââʹzztummuž. Tän tuåim tiuddee sääʹm ǩiõllpieʹzz, kook lie miârkteei vueʹssen sääʹmǩiõli jällttummsest. Ministeria teäggtem ougglõsõhttvuõđid ǩiõl mättʼtummšest äuʹǩǩen õõʹnni pilotthaʹŋǩǩõs 2018–2020 õõuʹdad sami jiânnai sääʹmǩiõli mättʼtõõzz vuäǯǯmõõžž säʹmmlai dommvuuʹd ååuǥpeäʹlnn. Ministeria lij tõn lââʹssen tuärjjääm Sääʹmteeʹǧǧ sääʹmǩiõllsaž päärnaimateriaal raajjmest. Haʹŋǩǩõs rääjj vuâlla škooulâkksaid suåppi digi- da speâllmateriaalid kooum jeeʹres sääʹmǩiõʹlle.  

Mättʼtõsminister Sanni Grahn-Laasonen da Mättʼtõshalltõõzz šurr Olli-Pekka Heinonen videotiõrvtõõzzid čuäʹjtet oktavuohta.com-seeidain säʹmmlai meersažpeeiʹv 6.2.

Lââssteâđ

  • Mättʼtõshalltõs: Mättʼtõsduumšeǩ, õhttõõǥǥ jååʹđteei Leena Nissilä, [email protected], telf. 029 533 1035
  • Mättʼtõs- da kulttuurministeria: Mättʼtõsduumšeǩ Anne Onnela, [email protected], telf. 029 533 0010
  • Oktavuohta.com: Škooultõspiisar Ulla Aikio-Puoskari, [email protected], telf. 010 839 3112
  • Sääʹmvuõđ live-mättʼtõsčiâss: Rehttor Eeva-Liisa Rasmus-Moilanen, [email protected], telf. 050 571 9562
  • Dihtosis-haʹŋǩǩõs (škooulkõʹllʼjummuž da harjjtõskorttpakk): Projekt-tuejjlaž Minna Lehtola, [email protected], telf. 010 839 3132

 

INARINSAAME

Sämmilij aalmugpeivi ávuduvvoo 6.2. – uásálistiđ puáhtá maangânáál

Sämmilij aalmugpeivi lii luándulâš äigi uápásmuđ pyerebeht Euroop union áinoo algâaalmugân já ton kulttuurân. Oktavuohta.com-siijđoin lii valjeest materiaal máttááttâsân. Aalmugpeeivi puáhtá čuávvuđ Säämi máttááttâskuávdáá live-oppâtijme. Sämmilâšvuotân puáhtá uápásmuđ meid nuuvtá vyehikorttâpaakâ tâi škovlâkolliistâlmij vievâst.

Sämmilâšvuotân puáhtá uápásmuđ ovdâmerkkân elleekove, muusik tâi sierâlágánij sämmilâšvuotân kyeskee teemai, tego sämikielâi, sämimááccuh, sämi-iäláttâsâi tâi aalmuglâštubdâlduvâi peht. Ennuv materiaal já valmâš pargopitáh máttááttâskiävtun láá Sämitige pyevtittem já Máttááttâshaldâttâs ruttâdem www.oktavuohta.com-siijđoin. ´Oktavuohta´ lii tavesämikielâ ja meerhâš ohtâvuođâ.

Aalmugpeeivi fáállun lii sämmilâšvuođâ live-oppâtijme

Säämi máttááttâskuávdáš Anarist vuolgât stream peht 6.2. tme 12.00–12.45 sämikulttuur oppâtijme. Vuolgâttâs lii puohháid, mutâ eromâšávt 5.-9. luokkaláid čuosâttum tiätupakkeet sämikulttuurist já sämmilâšvuođâst. Liveoosij lasseen oovdânpuáhtojeh uánihisvideoh já -elleekoveh já kuullâp ellee muusik. Vuolgâttâs puáhtá čuávvuđ čujottâsâst sogku.fi/live/.

Säminuorah joteh paješkoovlâin

Kiđđuv sämikulttuurân puáhtá uápásmuđ nuuvt, ete tiiláá škovlâkyesi muštâliđ ääšist. Sämitige Nuorâirääđi já Nuorâi Akatemia (Nuorten Akatemia) Dihtosis-haavâ 12 škovlâkyessid olášuteh sämmilâšfáádá miäldásijd škovlâkolliistâlmijd nuuvtá kuovâmáánu aalgâst vyesimáánu loopân. Škovlâkolliistâllâm puáhtá tiiláđ paješkovláid uáivikaavpugkuávlun, Tuurkun, Tamperen, Jyväskylän, Oulun, Ruávinjaargân sehe Suáđigilán já ton aldakuávloid. Koijâdâllâm lii lamaš nuuvt ennuv, ete kiiđâ kolliistâlmeh láá jo masa loopân väridum.

Eres päikkikuudij oppâlájádâsah já eres luokkatääsih ko paješkoovlah pyehtih tiiláđ nuuvtá vyehikorttâpaakâ. Pakkâ ana sistees uccâ info sämmilâšvuođâst sehe 18 toimâlâš pargopittád, moiguin fáádán puáhtá vuáijuđ. Škovlâkolliistâllâm tâi vyehikorttâpaakâ puáhtá tiiláđ čujottâsâst www.nuortenakatemia.fi. Vyehikorttâpaakâ puáhtá meid luođiđ já printtiđ.

Sämmiliih láá EU-kuávlu áinoo algâaalmug

Sämmilij aalmugpeivi ávuduvvoo jyehi ive 6. kuovâmáánu. Tot lii vala viehâ nuorâ juhlepeivi, tastko syemmilâš almenááhkán peivi merkkejui ive 2004. Aalmugpeeivist meridui kuittâg jo ive 1992 já juhlepeeivi madduuh ulâtteh paijeel čyeđe ive keččin, ihán 1917. Taan ive ávuduvvoo meid OA aalmugijkoskâsâš algâaalmugij kielâi ihe 2019.

Máttááttâs- já kulttuurministeriö já Máttááttâshaldâttâs tuárjuh já ruttâdeh sierâ vuovijguin sämmilii kulttuur- já servitooimâ, arâšoddâdem, nuorâipargo sehe sämikielâi já sämikielâlii máttááttâs.

Uđđâ arâšoddâdemlaahâ tuurvâst ain vuoigâdvuođâ sämikielâlii arâšoddâdmân. Ministeriö lii tuárjum sämikielâlij arâšoddâdem máttáátteijei škovlim lasettem. Taam tooimâ tievâsmiteh säämi kielâpiervâleh, moh láá merhâšittee uási sämikielâi iäláskittem. Ministeriö ruttâdem sämikielâi káidusmáttááttâs piiloothaahâ 2018–2020 oovded huámášitteht sämikielâi máttááttâs finnim päikkikuávlu ulguubeln. Ministeriö lii lasseen tuárjum sämitige sämikielâlii párnáimateriaal oovdedmist. Haavâst lii tárguttâs pyevtittiđ vuálá škovlâahasáid párnáid hiäivulii digi- já spellâamnâstuv kuulmâ sämikielân.

Máttááttâsminister Sanni Grahn-Laasosii já Máttááttâshaldâttâs uáivihoovdâ Olli-Pekka Heinosii videotiervâttâsah almostittojeh oktavuohta.com-siijđoin sämmilij aalmugpeeivi 6.2.

Lasetiäđuh

  • Máttááttâshaldâttâs: Máttááttâsneuvos, ohtâduv hovdâ Leena Nissilä, [email protected], puh. 029 533 1035
  • Máttááttâs- já kulttuurministeriö: Máttááttâsneuvos Anne Onnela, [email protected], puh. 029 533 0010
  • Oktavuohta.com: Škovlimčällee Ulla Aikio-Puoskari, [email protected], puh. 010 839 3112
  • Sämmilâšvuođâ live-oppâtijmeh: Rehtor Eeva-Liisa Rasmus-Moilanen, [email protected], puh. 050 571 9562
  • Dihtosis-haahâ (škovlâkolliistâlmeh já vyehikorttâpakkâ): Proojeektpargee Minna Lehtola, [email protected], puh. 010 839 3132
Koulutus Kulttuuri